Este ano o Ciclo de Órgano e Música Antiga alcanza a súa edición trixésimoterceira. Terá lugar os días 21 e 28 de agosto e 4 e 11 de setembro.
O órgano da colexiata, considerado como un dos mellores de Europa no seu tipo. É o terceiro conocido na súa historia. O primeiro do que temos coñecemiento data do ano 1536 e foi obra do organeiro de Allariz Bernal Díaz.
No século XVII, foi sustituido por outro de Gaspar de Alaraz. O actual foi colocado polo seu constructor Manuel González Maldonado, de Santiago de Compostela.
A caixa é obra do escultor Xoán de San Martín. Dividido en órgano maior e órgano de ecos, con dous teclados de 45 notas, é un brilante exemplar da época dourada do órgano ibérico, cun sonar "plenum" e unha potente lengüetería.
Por este motivo, a Vila de Xunqueira de Ambía celebra tódolos anos nos meses de verán unha actividade digna da nosa atención "CONCERTOS DE ÓRGANO E MÚSICA ANTIGA"
A caixa do órgano, obra do escultor JUAN DE SAN MARTIN, con taller en Celanova impón pola súa riquísima ornamentación dourada e pintada en estilo barroco.
A CANALIZACIÓN DA FACHADA
Os 49 tubos labiais da fachada, que pertencen ao rexistro do Flautado, da Oitava e da Ducia, están fabricados en estaño e chumbo e son orixinais.
A Lingüetería horizontal está composta polos rexistros do Bajoncillo, Obué, Clarín, Trompeta de Batalla e Trompeta" Magna". Na parte inferior encóntrase o rexistro de, Dulzainas".
A harmonización de toda a lingüetería é desigual e desequilibrada. Varios resoadores da lingüetería teñen buratos procedentes dun arranxo posterior.